Kodeks Przymierza - ZakochanywBiblii - cda.pl

LOGOWANIE
- lub
  zaloguj przez facebook zaloguj przez gmail
  Zapomniałeś hasła? Kliknij tutaj, aby odzyskać hasło!
REJESTRACJA

CDA Premium (17727)
Dla dzieci
Strona główna
Wideo użytkowników

Zakochany w Biblii

+ Napisz wiadomość

99606 odsłon wideo

Dołączył(a): 2019-12-23

Foldery

Folder główny

Folder główny / Kodeks Przymierza

[..] (Przejdź wyżej)

Nazwa:
od Z do A
od A do Z
Data dodania:
najnowsze
najstarsze

lista
duże ikony

Filmy Gry Obrazki

Dekalog jest prawem wolności i prawem miłości, miłości do Boga i bliźniego. Jaka ma być ta miłość, czy tylko miłością uczuciową? Oczywiście nie: Kodeks Przymierza podaje nam szereg konkretnych zastosowań Prawa miłości w trudnych warunkach prawdziwego życia, jest to prawo kazuistyczne czyli rozpatruje konkretne sytuacje życiowe i podaje rozwiązanie w świetle miłości Boga i bliźniego.
Kodeks Przymierza poświęcił najpierw swoją uwagę niewolnikom i zabezpieczyło ich prawa poprzez uregulowanie stosunków między silnymi a słabymi w społeczeństwie. W przypadku przykazania o szabacie Dekalog zapewniał odpoczynek nawet obcokrajowcom lub niewolnikom. W poprzednim odcinku dowiedzieliśmy się, że niewolnicy hebrajscy mają być uwolnieni w każdym roku szabatowym (czyli najwyżej po sześciu latach), co jest konkretnym przykładem stosowania ducha Dekalogu w praktyce.

Następne podjęte zagadnienie w Kodeksie Przymierza dotyczy zabójstw. Ogólna zasada jest bezwzględna, mianowicie: Jeśli zadajesz śmierć, sam umrzesz! To prawo zostało sformułowane już w Księdze Rodzaju:
Jeśli kto przeleje krew ludzką, przez ludzi ma być przelana krew jego, bo człowiek został stworzony na obraz Boga. (Rdz 9, 6)
Taka jest zasada ogólna. W Księdze Wyjścia ustawodawca wchodzi w szczegóły i rozróżnia dwa przypadki zabójstwa: z premedytacją lub bez.
W przypadku zabójstwa z premedytacją zabójca musi zapłacić własnym życiem. W drugim przypadku prawodawca przewidział możliwość zastosowania zasady miłosierdzia dzięki ustanowieniu miast ucieczki (zostaną później opisane w Księdze Liczb rozdz. 35). Nieumyślny zabójca mógł uciec do takiego miasta i tam żyć bezpiecznie, pod warunkiem że nie opuści tego miasta. Jest to forma dobrowolnego więzienia. Dla umyślnego zabójcy natomiast nie ma schronienia, nie może schować się ani w świątyni, ani nawet za ołtarzem! To daje nam odczuć jak ciężki jest grzech dobrowolnego zabójstwa... W naszych czasach najczęściej taki grzech jest popełniany z dala od oczu w brzuchach matek. We Francji na przykład co czwarte dziecko jest zabijane przed opuszczeniem brzucha matki. Jest to ludobójstwo o bezprecedensowej, niewyobrażalnej skali Ta rzeka krwi woła o pomstę do Nieba, w świetle historii biblijnej niech każdy sam odczyta, jakie będą konsekwencje takich zbrodni...
Wróćmy do Kodeksu Przymierza. Następnie omawiane są trzy szczególne kazusy, które tworzą pewną całość.
Cały czas mamy do czynienia ze wdrożeniem postanowień Dekalogu w praktyce. Niniejsze wersety uwypuklają, że zachowania społeczne zaczynają się od stosunku do własnych rodziców. Rodzina jest pierwszą przestrzenią społeczną i tam budują się relacje międzyludzkie. Wszystkie trzy wersety pokazują stopniowanie ciężkości przewinienia: od przemocy fizycznej do przemocy słownej, przy czym złorzeczenie (czyli przemoc słowna) jest przedstawione jako najcięższe przestępstwo, cięższe od uderzenia rodzica! Zaskakujące! Rzeczywiście, uderzenie rodzica jest nieszczęśliwym czynem, jednak jest ograniczony w czasie i przestrzeni. Dużo gorsze jest złorzeczenie, ponieważ taki czyn rozciąga się w królestwie czasu, a więc w domenie zarezerwowanej Bogu. Kto złorzeczy swoim rodzicom łamie następstwo pokoleń na którym opiera się obietnica dana Abrahamowi: ta obietnica przechowywana w Ludzie Bożym (czyli w Kościele) jest przekazywana z rodziców na dzieci. Zresztą Jezus w swoim nauczaniu nawiązał do tego wersetu i uważał tę zasadę za obowiązującą:
Bóg przecież powiedział: Czcij ojca i matkę oraz: Kto złorzeczy ojcu lub matce, niech śmierć poniesie. (Mt 15, 4)
Mamy więc dwa przykazania, które rozwijają przykazanie Dekalogu o szanowaniu rodziców, pośrodku nich znajdujemy zakaz porwania człowieka, co jest przypomnieniem przykazania Dekalogu zabraniającym kradzież (to samo słowo jest użyte po hebrajsku dla kradzieży i porwania). Ciekawe, że zakaz porwania człowieka jest umieszczony pomiędzy dwoma przykazaniami o szanowaniu rodziców. Dzięki takiemu zabiegowi literackiemu czytelnik dochodzi do zrozumienia, że kto zaczyna od uderzenia ojca lub matki prawdopodobnie skończy na porwaniu swojego brata (w celu posłużenia się nim jako niewolnika). Za tym kryje się głębsza obserwacja: kto wyrzeka się idei synostwa, ten w konsekwencji wyrzeka się idei braterstwa. Odtąd otwarte są wrota na wszelkie przedmiotowe traktowania bliźniego.

Zauważcie jaką troskę o sprawiedliwość wyrażają te wersety! Na sprawcę nałożony jest obowiązek opieki nad swoją ofiarą, co jest dużo bardziej wychowawcze niż nasze dzisiejsze kary więzienia! Rabini wymagali, żeby sprawca nie tylko zadośćuczynił ofierze, ale również prosił o przebaczenie! Takie prawo jest naprawdę dużo bardziej postępowe od naszego dzisiejszego prawa karnego!

Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron faraon

18:34 40 18:34Czyny zasługujące na karę śmierci (Wj 21, 12-32) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Nie będziesz bluźnił Elohim i nie będziesz złorzeczył temu, który rządzi twoim ludem. (Wj 22, 27)
W wersecie 27 mowa jest o Elohim. To słowo czasem oznacza Bóg, czasem oznacza książęta lub sędziowie. Było o nich mowa w rozdziale 18, kiedy Mojżesz ustanowił hierarchię sędziów (link). Założona została tam hierarchiczna struktura Ludu Bożego, przy czym zwierzchnicy otrzymują swoją władzę pośrednio od samego Boga, dlatego można powiedzieć, że w Ludzie Bożym nie ma demokracji - jest teokracja. Bóg już wówczas był ukazywany jako ostatnia instancja w procesie dochodzenia sprawiedliwości, natomiast w poprzednim odcinku widzieliśmy, że w przypadku braku szacunku i solidarności wobec najsłabszych Bóg obiecuje, że On sam będzie interweniował na rzecz pokrzywdzonych (link). Werset 27 jest więc kwintesencją tej nauki. Brak respektu wobec Boga jest brakiem szacunku wobec Jego praw, nakazów i ustanowionej przez niego hierarchii. Święty Paweł będzie przypominał ten werset w Dziejach apostolskich, kiedy będzie publicznie wyrażał swój szacunek do hierarchów Izraela (Dz 23, 5).
W ramach Przymierza Izraelici odwdzięczają się JHWH (Bogu wyzwolicielowi) za pośrednictwem szczerego kultu liturgicznego. Samo uczestnictwo w kulcie liturgicznym świadczy o przyjęciu Kodeksu Przymierza, który poza prawem liturgicznym zawiera obowiązki moralne i społeczne. Wszystkie te obowiązki wynikają z wdzięczności względem JHWH, są aktem uwielbienia Boga i przypominają o Dziele Odkupienia z niewoli egipskiej. Religia staje się więc fundamentem Prawa moralnego i społecznego, przy czym kult liturgiczny spina razem wszystkie aspekty omawiane w Torze. W Nowym Przymierzu nadal będzie obowiązywała zasada Lex orandi, lex credendi: prawo liturgiczne wyraża to, w co wierzymy, i równocześnie wprowadza w tajemnicę wiary. Dlatego liturgia jest bardziej częścią teologii dogmatycznej niż duszpasterskiej.
Tora (czyli Pięcioksiąg Mojżeszowy) zawiera w sobie w sposób nierozłączny prawo moralne, społeczne i liturgiczne, przy czym wszystko wpisuje się w ruchu wyzwolenia zapoczątkowanego przez JHWH: nasze przestrzeganie prawa moralnego, społecznego i liturgicznego jest naszą odpowiedzią Bogu za dzieło Odkupienia. Naszą wdzięczność Bogu wyrażamy poprzez posłuszeństwo ustanowionej przez Niego hierarchii oraz poprzez liturgiczne poświęcenie Bogu pierwocin zbiorów roślinnych, zwierzęcych, a nawet rodzinnych, o czym mówią następne dwa wersety:
Nie będziesz się ociągał z ofiarą z obfitości zbiorów i soku wyciskanego w tłoczni. I oddasz Mi twego pierworodnego syna. Tak samo uczynisz z pierworodnym twoim cielcem i z drobnym bydlęciem. Przez siedem dni będzie przy matce swojej, a dnia ósmego oddasz je Mnie. (Wj 22, 28-29)
Pierworodny był uważany za najlepszy, co wskazuje na to, że Bogu należy oddawać to, co najlepsze. A skoro Izrael jest pierworodnym ludem Boga, to mu przypomina, że jest umiłowanym Ludem Boga. Poświęcenie pierwocin również przypominało wierzącym, że Bóg w Egipcie wykupił pierworodnych Izraela ceną krwi baranka paschalnego (odsyłam do odpowiedniego odcinka, link).
Znakiem szczególnym narodu wybranego jest więc przynależność jego pierworodnych do Boga oraz świętość jego poszczególnych członków. Świętość nie oznacza zerwania więzi ze światem, wobec którego naród wybrany ma misję do spełnienia (Wj 19, 4-6, link). Polega ona na odróżnianiu się od innych w całkowitym podporządkowaniu rytmu swego codziennego życia Bogu, czego wyrazem są przepisy dotyczące składania pierwocin. Zachowanie rytualnej czystości jest kolejnym zewnętrznym przykładem zmiany obyczajów, o czym świadczy następny werset:
Będziecie dla Mnie ludźmi świętymi. Nie będziecie spożywać mięsa zwierzęcia rozszarpanego przez dzikie zwierzęta, ale je rzucicie psom. (Wj 22, 30)
Izrael ma być ludem świętym jako całość, ale również w każdym z poszczególnych jego członków. Stąd zamiast lud święty pojawia się formuła ludzie święci. Liturgiczne poświęcenie pierworodnych jest drogą do uświęcenia. Osoba poświęcona Bogu powinna być święta nie tylko w wymiarze wewnętrznym, na co wskazuje posłuszeństwo Prawu Bożemu, ale i zewnętrznym, dzięki zachowaniu rytualnej czystości zilustrowanej przykładem mięsa rozszarpanego zwierzęcia.
Kodeks Przymierza ma więc na celu nie tylko zaprowadzenie sprawiedliwości społecznej, ale przede wszystkim świętość, która jest ponad sprawiedliwością i nadaje jej pełnię. Sprawiedliwi poganie pozwalają sobie na spożywanie zwierzęcia, który stracił czystość rytualną, podczas gdy Boży lud nie jada takiego mięsa, rzuca je psom. Na tym przykładzie widać, że szczyt duchowości objawia się w najbardziej prozaicznych gestach życia cielesnego: w tym przypadku w sztuce rozeznawanie tego, co nadaje się do jedzenia w posłuszeństwie przepisom Kodeksem Przymierza. Jest to rodzaj ascezy (asceza jest praktyką przybliżającą nas do Boga), która wyraża cieleśnie naszą wdzięczność Bogu za dar wolności.

12:53 70 12:53Lud święty dla JHWH (Wj 22, 27-30) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Nie pozwolisz żyć czarownicy.
Ktokolwiek by obcował ze zwierzęciem, winien być ukarany śmiercią.
Ktokolwiek by składał ofiary innym bogom, poza samym JHWH, podlega klątwie. (Wj 22, 17-19)
Przytaczane trzy wersety Kodeksu Przymierza łączy przede wszystkim ciężar materii przewinienia i gradacyjny charakter sankcji: nie pozwolisz żyć, winien umrzeć, będzie obłożony klątwą.
Użyty czasownik czarować już pojawił się w siódmym rozdziale (Wj 7, 11) i opisywał magiczne praktyki egipskich mędrców przeciwdziałające działaniom Mojżesza i Aarona. Dlatego uprawianie czarów jest symbolicznym powrotem do Egiptu, jest zaprzeczeniem wyzwolenia wykonanego przez JHWH, jest opuszczeniem ram Przymierza. A skoro przymierze jest gwarantem życia, opuszczenie Przymierza oznacza śmierć duchową, niezależnie od tego, czy ktoś jeszcze stoi na swoich biologicznych nogach czy nie. Te przepisy nie są groźbą, ale przepowiadają los wszelkiego poważnego odejścia od ram Przymierza. Przy użyciu naszego słownictwa można to po prostu wyrazić, że śmierć duchowa jest konsekwencją popełnienia grzechu ciężkiego.
Przynależność do Przymierza jest wyborem życia i wolności okupionych ceną krwi baranka paschalnego i naszego zdecydowanego wyjścia z Egiptu. Popełnienie grzechu ciężkiego (w tym przypadku poprzez akty magii, zoofilii lub palenia kadzideł) to opuszczenie ram Przymierza i zabawianie się z nadprzyrodzonymi mocami pragnącymi dogonić i zgładzić uciekinierów, na wzór pędzącego faraona
Tak rzeczywiście jest: jeśli ktoś kusi się o praktykowanie magii, jeśli ktoś poszukuje dla siebie cudownych darów uzdrowienia lub innych charyzmatów, tak naprawdę szuka władzy nad swoim bratem. Bóg nie może na to pozwolić, dlatego jako zatroskany Ojciec kładzie kategoryczny zakaz. Złoczyńca wówczas się skarży: Bóg odbiera moją wolność! Otóż nie posiadasz takiej wolności pozwalającej ci zadawać śmierć poprzez praktykowanie magii. Sprawiedliwe jest, żebyś sam został dotknięty śmiercią, którą chciałeś się zabawić wbrew Bożym ostrzeżeniom.
Jeśli chodzi o zoofilię, Księga Kapłańska będzie bezwzględna:
Nie będziesz obcował cieleśnie z żadnym zwierzęciem; przez to stałbyś się nieczysty. Także i kobieta nie będzie stawać przed zwierzęciem, aby się z nim złączyć. To jest sromota! (Kpł 18, 23)
Przywołanym tutaj argumentem jest czystość w tym sensie, że zabronione jest wymieszanie rzeczy, które nie są do tego przeznaczone. Człowiek nie jest zwierzęciem i nie może mieszać się ze zwierzętami. Zwierzęta nie posiadają daru wolnej woli. Człowiek jest wolny, akt seksualny przewidziany przez Boga jest spotkaniem dwóch wolności, co w przypadku zoofilii nie jest możliwe, stąd kategoryczny zakaz takich rzeczy.
Wreszcie trzeci zakaz dotyczy bałwochwalstwa. Oddawać pokłony innemu bogu to znów odejść od Przymierza z jedynym Bogiem i pogwałcić pierwsze przykazanie Dekalogu. Po raz pierwszy w Biblii jest mowa o klątwie (HaRaM), który tylko tutaj stosuje się do pojedynczego człowieka. W klątwie chodzi o wyrwanie zła od samego korzenia, o zniszczenie go u jego podstaw. Prawodawca nie toleruje jakiegokolwiek składania ofiar bogom, jak na przykład palenie kadzidła. To byłby akt apostazji popełniony wobec JHWH, a więc naruszenie pierwszego przykazania.
Ten temat stał się niestety paląco aktualny, ze smutkiem muszę poświęcić temu oddzielny odcinek.

Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron faraon
Judaizm Religia żydowska Żydzi

06:09 104 06:09Magia, zoofilia i bałwochwalstwo (Wj 22, 17-19) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Kończymy nasze czytanie Kodeksu Przymierza, opowiadanie przechodzi do całkiem innych tematów, dotyczących zasiedlenie Ziemi Obiecanej. Przesłanie jest następujące: zachowywanie Bożego Prawa nie jest celem samym w sobie, celem jest zajęcie miejsca przygotowanego nam przez Boga. To miejsce w uszach Żydów kojarzyło się tylko z jednym: z Jerozolimą, siedzibą świątyni pańskiej! Kult oddawany na pustyni był tymczasowy. Celem jest oddawanie kultu w docelowym miejscu. Dla chrześcijan cała ziemia jest miejscem pielgrzymowania i Niebo jest naszą docelową ojczyzną, tam będziemy uczestniczyć w niebiańskiej liturgii!
Tyle jeśli chodzi o słowa zachęty, teraz tekst zwraca naszą uwagę na realia teraźniejszości. Realia są takie, że Ziemię Obiecaną należy najpierw zdobyć! Ale zdobycie jej przekracza nasze siły, dlatego Bóg posyła anioła przed nami. On dokona dzieła, my jako dobrzy żołnierze mamy skupiać się na jednym: na słuchaniu i na wypełnianiu usłyszanych słów, zaczynając od wypełnienia słów Dekalogu i Kodeksu Przymierza. Wtedy będziemy prawdziwymi synami Abrahama i dostąpimy owoców Bożego błogosławieństwa, obiecanych Abrahamowi w Księdze Rodzaju (link).
Anioł, o którym tutaj mowa, jest specyficzny, bo imię Boże jest w nim - prawdopodobnie chodzić o samego Boga, skoro posiada również władzę sądu nad narodami. Wszystko wskazuje na to, że mowa o Jezusie, drugiej osobie Trójcy Przenajświętszej. On ma na zadanie doprowadzić nas do wyznaczonego miejsca, co przypomina obietnicę Jezusa, który idzie nam przygotować miejsce (J 14, 2) i poprzez Dzieło Odkupienia otworzył nam wrota krainy Niebieskiej. Kluczowe jest zrozumienie faktu, że nasze zwycięstwo w walce nie pochodzi od sił zewnętrznych. Pochodzi przede wszystkim od naszego wnętrza, od naszej uległości Bożemu Słowu. Tylko wiara i uległość dają nam gwarancję zwycięstwa.
Ciąg dalszy tekstu wyjaśnia nam, że nie chodzi tyle o walkę z pogańskimi ludami, ale przede wszystkim o walkę z pogańskimi bóstwami, którym te narody służą.
Pogańskie bóstwa nie przynoszą niczego dobrego, trzymają swoich adeptów w niewolnictwie. Bóg będzie chciał uwolnić również pogan od ich bałwochwalstwa za pośrednictwem Izraelitów. Niestety narody nie zrozumieją tego na widok pojawiającego się nowego ludu na ich terytorium. Można ich zrozumieć. Bóg będzie pracował nad ich nawróceniem tak samo, jak wcześniej pracował nad zmiękczeniem zatwardziałego serca faraona (odsyłam do naszej playlisty na temat plag egipskich, link). Narody kananejskie okażą się równie zatwardziałe jak faraon, dlatego Bóg postąpi z nimi tak samo jak z Egiptem. Głód dotknie pogańskie narody, podczas gdy Izraelowi nie zabraknie ani chleba ani wody. Narody będą dotknięte chorobami i epidemiami, Izrael będzie ocalony. Narody będą bezpłodne, kobiety z Izraela będą płodne.
Ten temat jest ważny, bo nawiązuje do pierwszej części rozdziału (link), gdzie była mowa o tym, że mężczyźni muszą odbyć trzy pielgrzymki rocznie do świątyni i zanieść tę pamięć do swoich domów, gdzie kobiety nadają jej kształt i ciało. Narody pogańskie są bezpłodne, co nie jest spowodowana żadną chorobą, ale faktem, że ich mężczyźni nie są podłączeni do żadnego źródła pamięci. Jeśli pogańskie kobiety są bezpłodne to dlatego, że pamięć ich mężczyzn jest pusta
Narody będą tak samo zatwardziałe jak faraon i również będą chciały zgładzić Izraelitów. Bóg będzie musiał postąpić z nimi jak z faraonem i dotknie ich tymi samymi plagami. Tym razem jednak nastąpi to powoli i stopniowo. My często byśmy chcieli, żeby Bóg ukarał bezbożników lub uzdrawiał nas natychmiast, ale Bóg działa mądrze, to znaczy powoli i stopniowo: uwzględnia naszą zdolność do otrzymania podarowanych darów.
Podobnie jak Anioł towarzyszył Izraelitom w ich ucieczce z Egiptu, tak samo Anioł będzie czuwał nad ich osiedleniem w Ziemi Obiecanej.
Opis idealistycznego terytorium odpowiada z grubsza granicom królestwa Salomona. Jest ukazany jako obiecany ideał pod warunkiem, że Lud będzie przestrzegał dziesięciu słów Dekalogu. Historia pokaże, że idylla królestwa Salomona będzie trwała bardzo krótko skutkiem odejścia króla od Kodeksu Przymierza: będzie zawierał przymierza z ościennymi królestwami, wykazując nieposłuszeństwo dwóm ostatnim przepisom Kodeksu Przymierza:
Zauważcie, że bóstwa pogańskie nie mają twardego oblicza faraona. Są uwodzicielskie. Zdrada Boga będzie pokusą o rysach pięknych pogańskich kobiet, pojawi się też silna pokusa kompromisu z pogańskimi praktykami, będzie pokusa lenistwa w sprawie podjęcia trzech pielgrzymek do Jerozolimy. Wszystkie te winy będzie popełniał wielki król Salomon, doprowadzając królestwo do ruiny.
Każdy może łatwo odnieść opowieści biblijne do naszej teraźniejszości. Pokusy są takie same dzisiaj, jak trzy tysiące lat temu na pustyni. Obyśmy mogli wyciągać wnioski z tych opowieści.
Słowa kluczowe (dla wyszukiwarek)
Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron faraon
Judaizm Religia żydowska Żydzi

15:07 202 15:07Nagroda za wierność i posłuszeństwo (Wj 23, 20-33) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

JHWH rzekł do Mojżesza: «Wstąp do Mnie na górę i pozostań tam, a dam ci tablice kamienne, Prawo i przykazania, które napisałem, aby ich pouczyć». Wstał więc Mojżesz i Jozue, jego pomocnik, i wstąpił Mojżesz na Górę Bożą. Powiedział zaś do starszyzny: «Pozostańcie tu, aż wrócimy do was. Oto będzie z wami Aaron i Chur. Kto miałby jakąś sprawę do załatwienia, może się zwrócić do nich». (Wj 24, 12-14)
W poprzednim odcinku uczestniczyliśmy ze starszyzną Izraela w niebiańskiej uczcie z najpożywniejszego mięsa i z najwyborniejszych win. Po skończeniu się tej wizji opowiadanie wraca do Mojżesza. Bóg wzywa go do siebie, aby wręczyć mu tablice zawierające dziesięć słów Dekalogu. Kamienne tablice są streszczeniem całego Prawa. Całe mojżeszowe prawo moralne zawiera się w Dekalogu, każde z 613 rabinicznych przykazań może być przyporządkowane któremuś z przykazań Dekalogu. Prawo mojżeszowe zostało napisane przez Boga, zostało wyryte na kamieniu a więc obowiązuje na zawsze. Bóg zapisał Prawo na tablicach aby ich pouczyć Biblia, jako zapisane Słowo Boże, służy do nauczania, ułatwia zatrzymanie w pamięci faktycznego Prawa, które ma być nauczane poprzez słowo i własny przykład.
W narracji pojawia się nagle Jozue. Poznaliśmy go w siedemnastym rozdziale, kiedy wziął dowództwo wojsk lądowych do walki z Amalekiem, podczas gdy Mojżesz modlił się wystawienniczo na górze (odsyłam do odpowiedniego odcinka: link). Jozue doprowadził Lud do zwycięstwa dzięki modlitwie Mojżesza, jest jego najbliższym pomocnikiem. Kolejne nawiązanie do siedemnastego rozdziału znajdujemy w osobach Aarona i Chura, którzy wówczas podtrzymywali ręce Mojżesza. Właśnie oni mają teraz opiekować się Ludem podczas nieobecności Mojżesza i Jozuego.
Po sześciu dniach oczekiwania Mojżesz wchodzi samotnie do chwały Pańskiej, podobnie jak arcykapłan wchodził do świątyni po uprzednim oczyszczeniu:
Gdy zaś Mojżesz wstąpił na górę, obłok ją zakrył. Chwała JHWH spoczęła na górze Synaj, i okrywał ją obłok przez sześć dni. W siódmym dniu JHWH przywołał Mojżesza z pośrodka obłoku. A widok chwały JHWH był w oczach Izraelitów jak ogień pożerający na szczycie góry. Mojżesz wszedł w środek obłoku i wstąpił na górę. I pozostał Mojżesz na górze przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy. (Wj 24, 15-18)
Mojżesz wszedł do obłoku chwały Pańskiej. Ten obłok był świetlisty, jak ogień pożerający. To powinno nam przypominać inne świetliste wydarzenie na innej górze, gdzie Jezus przemienił się przed Piotrem, Jakubem i Janem: jego twarz stała się świetlista jak słońce, pojawili się tam Mojżesz i Eliasz i rozmawiali ze sobą. Czyli to, co widzieli Piotr, Jakub i Jan na górze Tabor jest tym, co widzi Mojżesz na Horebie! Na Taborze apostołowie dotarli do samego źródła Przymierza, tym samym ukazany został ścisły związek między Starym a Nowym Przymierzem, między pierwszym a drugim Mojżeszem.
Tradycja żydowska zrozumiała, że Mojżesz otrzymał tablice Prawa z rąk samego Słowa Bożego, MeMRaH JHWH. Zresztą imię Jezus pojawiło się w tekście: Jozue to grecka wersja imienia Jehoszua, zdrobnianego jako Jeszua, po grecku Jezus. Mojżesz doszedł do góry z Jehoszuą, zostawił go przed obłokiem, a w obłoku został przywitany przez Jeszua. Jehoszua wprowadzi Izraelitów w Ziemi Obiecanej, Jeszua wprowadzi wszystkie narody do Nowej Ziemi ceną własnej krwi. Ten obraz pozwala nam lepiej zrozumieć, że Jeszua (Jezus) jest zarówno Drogą, Prawdą i Życiem (J 14, 6).
Jezus jest Drogą, jak Jozue przemierzył drogę na górę Horeb.
Jezus jest Prawdą, bo Jezus jest górą objawienia Bożego, jak to już stwierdziliśmy w dziewiętnastym rozdziale (link).
Jezus jest Życiem, jest MeMRaH JHWH, jest źródłem tryskającego Słowa, z którego Mojżesz pił bezpośrednio na Horebie.
Chyba zgodzicie się, że potrzeba co najmniej 40 dni i 40 nocy, aby kontemplować i wchłonąć te wszystkie tajemnice. Kiedy Mojżesz po takim czasie zejdzie z góry, jego twarz będzie tak świecąca, że trzeba będzie ją przykryć zasłoną:
Gdy Mojżesz zstępował z góry Synaj z dwiema tablicami Świadectwa w ręku, nie wiedział, że skóra na jego twarzy promieniała na skutek rozmowy z JHWH. Gdy Aaron i Izraelici zobaczyli Mojżesza z dala i ujrzeli, że skóra na jego twarzy promienieje, bali się zbliżyć do niego. A gdy Mojżesz ich przywołał, Aaron i wszyscy przywódcy zgromadzenia przyszli do niego, i Mojżesz rozmawiał z nimi. Potem przyszli także Izraelici, a on nakazał im wszystko, co JHWH mu powiedział na górze Synaj. Gdy Mojżesz zakończył z nimi rozmowę, nałożył zasłonę na twarz. (Wj 34, 29-33)
Piotr chciał zamieszkać na górze Tabor, ten przywilej nie został dany jemu, ale Mojżeszowi. Takie doświadczenie przemienia człowieka! Przez 40 dni Mojżesz na własne oczy widział niebiańską Jerozolimę i niebiańską liturgię. Będzie ją odtwarzał na ziemi, opis tej liturgii zajmie nam siedem najbliższych rozdziałów - to będzie kolejny cykl wykładów. Życzę owocnego słuchania.

Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron faraon

09:43 77 09:43Obłok chwały JHWH (Wj 24, 12-18) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Wracamy do naszej lektury tekstu biblijnego, werset po wersecie. Długo komentowaliśmy Dekalog, bo sam w sobie zawiera streszczenie całego biblijnego prawa moralnego. Być może czujecie się przygnieceni poziomem Bożych wymagań. Na pewno tak się poczuli Izraelici, zwłaszcza biorąc pod uwagę popisy majestatu Bożego w postaci błyskawic, trąb i trzęsienia ziemi. Bojaźń odczuwana przez Izraelitów może też być spowodowana wielkością misji powierzonej im przez Boga: otrzymali zadanie, aby zanieść dziesięć słów Dekalogu całemu rodzajowi ludzkiemu! Wzniosłe powołanie, ale i wymagające Jeśli mają innym przekazywać Dekalog, dla bycia wiarygodnymi świadkami muszą najpierw go wcielić we własnym życiu. Taka jest właściwość Słowa Bożego: nie jest martwą literą ale mieczem obosiecznym:
Żywe bowiem jest słowo Boże, skuteczne i ostrzejsze niż wszelki miecz obosieczny, przenikające aż do rozdzielenia duszy i ducha, stawów i szpiku, zdolne osądzić pragnienia i myśli serca. (Hbr 4, 12)
Słowo Boże obnaża nasze serca. Zmusza nas do podjęcia decyzji, do stanięcia po jednej z dwóch stron: po stronie wolności lub niewoli, po stronie prawdy lub kłamstwa, po stronie życia lub śmierci. Nie ma trzeciej drogi. Sam fakt poznania prawdy pociąga za sobą konsekwencje dla poznającego: wzywa go do posłuszeństwa prawdzie i do odpowiedzialności. Jezus o tym mówił:
Sługa, który zna wolę swego pana, a nic nie przygotował i nie uczynił zgodnie z jego wolą, otrzyma wielką chłostę. Ten zaś, który nie zna jego woli i uczynił coś godnego kary, otrzyma małą chłostę. Komu wiele dano, od tego wiele wymagać się będzie; a komu wiele zlecono, tym więcej od niego żądać będą. (Łk 12, 47-48)
Izraelici właśnie otrzymali wielki dar Dekalogu. Reagują odruchem cofnięcia. Dlaczego? Bo doświadczyli bliskości sfery SACRUM świętości. Doświadczyli realności niewidzialnego świata duchowego, poznali wagę wymiaru CZASU, który jest wyłączną domeną Boga. Poznali Boże działanie, które przemienia świat od środka i ukierunkowuje go na PRAWDĘ, DOBRO i PIĘKNO.
Świat bóstw egipskich był całkowicie oddzielony od świata ludzkiego. Jeśli według mitologii zdarzało się, żeby egipskie bóstwo nawiedziło ludzi, to powodowało same nieszczęścia. Kiedy natomiast objawia się JHWH (Bóg Abrahama), wtedy rozpoczynają się nowe Dzieje, w których ludzie otrzymują własną misję, ukierunkowaną na spełnienie się Bożych obietnic, ale wymagającą też zaangażowania naszej wolności. I to przeraża. Nasza wolność leży w naszej możliwości podjęcia w miłości posłuszeństwa dziesięciu Bożym słowom.
Izraelici stoją przerażeni w obliczu wielkości Bożego majestatu. Co w związku z tym postanawiają zrobić? To samo, co już zrobili, kiedy byli przerażeni na widok pędzących wojsk faraona: powierzają swój los Mojżeszowi (link). Spodziewalibyśmy się, że poproszą Mojżesza, aby ten wstawił się za nimi przed Bogiem. Ale nie. Proszą Mojżesza, aby sam do nich przemówił. Obiecują nawet ślepe posłuszeństwo:
«Rozmawiaj ty z nami, a my będziemy cię słuchać! Ale Bóg niech nie rozmawia z nami, abyśmy nie pomarli!» (Wj 20, 19)
Do tej pory Mojżesz zachowywał się jak kapłan: był pośrednikiem między ludem a Bogiem, był przedstawicielem ludu przed Bogiem. W tym miejscu Mojżesz został przedstawiony w roli proroka. Bóg przemawia przez proroka. Boże Słowo jest stwórcze i przemienia tego, przez którego przemawia. Boże Słowo przekazane prorokowi przemienia proroka od środka: dzięki temu prorok przekazuje Boże orędzie nie tylko słownie, ale świadczy o Nim całym swoim życiem. Mojżesz był najpokorniejszym człowiekiem na ziemi (por. Lb 12, 3), z tej racji Boże Słowo mogło bez przeszkód promieniować od niego. Do tego stopnia, że można powiedzieć, że kiedy Mojżesz przemawiał, tak naprawdę Bóg przemawiał.
Jaka jest rola proroka? Prorok objawia ludowi znaczenie wydarzeń, przez które człowiek właśnie przechodzi. Wyjaśnia znaczenie próby. Trudności napotykane przez Izraelitów są próbą służącą do utwierdzenia ich na drodze dobra. Tak dosłownie twierdzi dwudziesty werset:
Bóg przybył po to, aby was doświadczyć. (Wj 20, 20)
Horeb jest miejscem gdzie, dzięki pośrednictwu Mojżesza, Lud Boży uczy się wybierać dobro. Przypomina drzewo poznania dobra i zła, które również było próbą mającą na celu umacniać Adama i Ewę w ich wyborze dobra. Mojżesz wyjaśnia dlaczego Bóg na Horebie wybrał tak przerażającą formę dla objawienia swojej chwały: po to, żebyście nie grzeszyli (w. 20). Taki jest Boży cel.
Wielkość majestatu Bożego wzbudza trwogę i Bóg wymaga, żebyśmy byli Mu posłuszni chociażby ze strachu przed Jego majestatem, jeśli nie potrafimy być Mu posłuszni z synowskiej miłości. Posłuszeństwo powinno wynikać z miłości, ale lepsze posłuszeństwo ze strachu niż nieposłuszeństwo. Strach przed Bogiem ma nas właśnie doprowadzić do bojaźni, następnie do pobożności, później do fascynacji Bogiem, wreszcie do miłości.

Zakochany w Biblii

12:01 45 12:01Od strachu do bojaźni (Wj 20, 18-21) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Otwieramy trzeci i ostatni rozdział Kodeksu Przymierza. Zwróciliśmy już uwagę na to, że Prawo Boże nie jest moralizujące. Nie ogranicza się do nakazywania i zakazywania, na zasadzie rób to, nie rób tamtego. Prawo Boże zostało podyktowane przez JHWH, tj. przez Boga wyzwoliciela, który w istocie mówi: To czyń, ponieważ JA sam tak czynię!. Najbardziej charakterystycznym takim wołaniem znajdziemy w sercu Księgi Kapłańskiej:
Bądźcie świętymi, bo Ja jestem święty, JHWH, Bóg wasz! (Kpł 19, 2)
Perspektywa jest radykalnie różna od innych starożytnych kodeksów moralnych, gdzie ludziom nie wolno było naśladować bogów. Podczas gdy fundamentem Prawa Bożego jest pierwotna świętość JHWH, która jest zachętą dla świętości Ludu Bożego. Przypominam, że świętość oznacza oddzielenie. Świętość JHWH pociąga za sobą postępowanie Izraelitów radykalnie różne od postępowania pogańskich ludów, stąd wszystkie prawa, które poznaliśmy w poprzednim odcinku (link). Na poznaną świętość JHWH Izraelici odpowiadają własną świętością, która przychodzi poprzez posłuszeństwo Prawu Bożemu.
Wracając do tekstu, pierwsze trzy wersety 24 rozdziału tworzą pewną całość. Kodeks Przymierza nadal uszczegóławia prawo Dekalogu. Tym razem podawane są konkretne przykłady dla zachowania ósmego przykazania Dekalogu (czyli zakaz fałszywego świadczenia):
Zauważcie jak bardzo różni się Prawo Boże od ideologii komunistycznej lub socjalistycznej. To, że ktoś jest biedny, nie oznacza automatycznie, że ma rację lub że potrzebuje innej sprawiedliwości. Bycie biednym nie pociąga za sobą niewinność. Bóg przypominał o tym, że trzeba się troszczyć o wdowach i sierotach (w przeciwnym przypadku Bóg we własnej osobie wkroczy do akcji i się za nimi wstawi - link), lecz Prawo Boże nie jest ideologią: nie traktuje ubogiego jako niewinnego z samego faktu bycia biednym. Widać tutaj wielką mądrość prawodawcy, który zna ludzką ułomność sędziów, którzy nawet przy najlepszych intencjach wbrew swojej woli faworyzują albo ubogiego, albo bogatego.
Następne wersety mówią o miłości do nieprzyjaciół i do zwierząt.
Wół i osioł są symbolami najbardziej pożytecznych zwierząt gospodarskich (link). Od nich mogło zależeć nawet przetrwanie ich właścicieli. Dlatego jeśli ktoś zauważy, że te zwierzęta są zagrożone, musi im ratować, nawet gdyby chodziło o własność nieprzyjaciół. Jest to kolejny przykład wielkiej troski prawodawcy o wszystkich: o dobrych i o złych. Izraelici muszą naśladować Boga, który sam opiekuje się zarówno dobrymi jak i złymi ludźmi. Właśnie na tym ma polegać świętość Ludu, naśladująca świętość Boga.
W następnych wersetach wracamy do tematu ubogich:
Ciągle mieścimy się w ramach komentarza do ósmego przykazania Dekalogu o fałszywej przysięgi, o czym wyraźnie mówi siódmy werset. Kodeks Przymierza zwalcza wszelką formę kłamstwa lub pół-prawd, bo z niewinnego kłamstwa mogą wynikać poważne konsekwencje w sądzie! Dlatego Bóg jest bardzo stanowczy: Ja nie uniewinnię przewrotnego! (w. 7). Ten werset zdradza, że każdego z nas czeka sąd szczegółowy, gdzie Bóg rozliczymy nas ze wszystkich naszych czynów, nawet z tych przez nas zapomnianych lub przez społeczeństwo niezauważonych.
W kolejnym wersecie Bóg potępił łapówki, następnie mowa jest o cudzoziemcach. Konstrukcja literacka powtarza schemat z wersetów 1-3, które najpierw mówiły o biednych, następnie o miłości do nieprzyjaciół. Tym razem uwagi o ubogich kończą się wzmianką o przybyszu, czyli o cudzoziemcu żyjącym wewnątrz społeczności Izraelitów, ale nie należącym do tego Ludu. Pojęcie cudzoziemca w świadomości ludowej jest prawie tożsame z pojęciem wroga. Na przykład faraon traktował Izraelitów najpierw jako cudzoziemców, w konsekwencji potraktował ich później jako potencjalnych wrogów. Pokusa będzie taka sama u Izraelitów: sami mogliby uciskać przybysza.
Kiedy Jezus mówił o miłości do cudzoziemców i do nieprzyjaciół, nie głosił nowinek, ale sprzeciwiał się trendom panującym wówczas w Palestynie. Esseńczycy na przykład, należący do sekty dążącej do wielkiej czystości moralnej, nauczali otwarcie o nienawiści do cudzoziemców i nieprzyjaciół. Ich regulamin zaczynał się od słów: Synowie światłości muszą nienawidzić ciemności. Podobny ton znajdziemy w Koranie i w niektórych naukach rabinicznych. Natomiast Jezus autorytatywnie odcinał się od takiej interpretacji:
W słowach Jezusa znajdujemy nawiązanie do wymogu świętości na wzór Boga, jest więc bezpośrednim odniesieniem do Kodeksu Przymierza. Choć Jezus zachęcał do posłuszeństwa względem prawowitych nauczycieli, jednak to posłuszeństwo ma swoje granice: pierwsze jest posłuszeństwo Bogu. Kluczowe są słowa słyszeliście, że powiedziano Rabini tak mówili, ale Bóg tego nie powiedział. Nasze posłuszeństwo autorytetom religijnym musi być rozumne, a nie ślepe...
Dalszy ciąg tekstu mówi o roku szabatowym, który jest instytucją w służbie ubogich.

Słowa kluczowe (dla wyszukiwarek)
Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron faraon

17:17 77 17:17Prawdomówność, miłość nieprzyjaciół, rok szabatowy (Wj 23, 1-13) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Przymierze, po hebrajski BeRiT, po grecku diathēkē, to pakt zawarty między dwiema stronami i na ogół zapisany w porozumieniu przekazywanym jako spuścizna, po łacinie TESTAMENTUM, po polsku Testament. Biblia to zapisana historia Przymierza zawartego między dwiema stronami: po jednej stronie Bóg (nie byle jakie bóstwo, ale Bóg osobowy o imieniu JHWH), po drugiej stronie Naród zrodzony i wybrany przez Boga. Stare Przymierze odnosi się do pierwszego Przymierza zawartego z Abrahamem na korzyść jego potomstwa. To przymierze zostało odnowione w Nowym Przymierzu zawartym we krwi Jezusa Chrystusa na korzyść wszystkich ludzi. Nowe przymierze nie anuluje pierwszego, ale jest jego kontynuacją i nadaje mu zasięg uniwersalny.
Księga Przymierza, którą właśnie otwieramy, jest zapisem postanowień Pierwszego Przymierza, jest kodeksem przepisów kultycznych, społecznych i moralnych Ludu Bożego. Wszystko, co teraz będziemy wynika z Dekalogu, jest przykładem konkretnego stosowania zasad Dekalogu w praktyce. Kodeks Przymierza chroni nas przed czysto intelektualną interpretacją Dekalogu sprowadzającą go do roli zbioru wartości. Dekalog określa granice wewnątrz których wierzący będą przez Boga przemienieni i prowadzeni po drogach wolności. Te granice składają się z konkretnych wskazówek w konkretnych okolicznościach codziennego życia.
Każdy starożytny zapis przymierza zwyczajowo zaczynało się od upamiętnienia wspólnej historii, będącej uzasadnieniem i podstawą dalszego rozwoju wydarzeń. I tak też się dzieje w naszym przypadku, posłuchajmy: (Wj 20, 22)
Bóg rzekł. Słowo od Boga jest inne, niż ludzkie. Słowo Boże jest stwórcze, działające, skuteczne. Słowo Boże czyni to, co mówi. W pierwszym rozdziale Księgi Rodzaju Bóg przemówił, skutkiem czego świat z nicości został powołany do istnienia. Przed swoją Męką Jezus przemówił i stworzył własne ciało i własną krew pod postaciami chleba i wina eucharystycznego. Bóg słowem powołuje do życia, słowem też uśmierca. Na końcu czasów Jezus pokona swoich przeciwników słowem, jak czytamy w Księdze Apokalipsy (Ap 19, 11-21)
Bóg nie jest podobny do bożków ze srebra lub złota, które mają usta ale nie mówią, mają oczy ale nie widzą (Ps 115,5). JHWH jest całkowicie różny od bóstw pogańskich. JHWH przemawia, stwarza, rodzi i zawiera przymierze. Przy czym JHWH jest Bogiem zazdrosnym, chce być uznawany jako prawdziwy, jedyny i święty Bóg. Jemu samemu należy się cześć, którą my ludzie oddajemy cieleśnie za pośrednictwem kultu liturgicznego. Oddawanie Bogu kultu jest pierwszym obowiązkiem człowieka, wynika z pierwszego przykazania Dekalogu. Takie wymowna słowa skierował Jezus do rumuńskiej mistyczki:
Uwielbienie Boga jest pierwszym obowiązkiem wszelkiego stworzenia. Kto nie wielbi Boga, popełnia największą zbrodnię wobec najwyższej Istoty i Wartości. Zachowuje się, jakby Ten, który jest nie istniał. To ostateczna pogarda... (z książki Dialogi Echarystyczne)
Adoracja należna Bogu powinna być oddawana nie tylko w wymiarze indywidualnym, ale również społecznym, za pośrednictwem kultu (link). Kult ustanawia relację wspólnotową między Bogiem a człowiekiem za pośrednictwem Służby - kult i służba, to jest to samo słowo po hebrajsku (âVaD). Nie w sensie służby niewolniczej, ale jako wyraz relacji ustanowionej między Ludem a Bogiem. Rytuał jest językiem cielesnym i symbolicznym tej relacji, dlatego relacja między JHWH i Jego Ludem wyraża się w formie rytuałów liturgicznych.
To samo zjawisko zachodzi w relacjach międzyludzkich. Na przykład posiłek jest rytuałem, który ustanawia relację między współbiesiadnikami, nie służy jedynie przyswojeniu jedzenia. Posiłek składa się z kilku rytuałów: zebranie i przywitanie gości, podziękowanie Bogu za ofiarowane dary, wspólne jedzenie, troska o potrzeby drugiego, zainteresowanie się nim, wspólne zakończenie i rozejście. Wychodzimy z takiego posiłku wzbogaceni nie tyle intelektualnie, co cieleśnie i wspólnotowo.
Kult liturgiczny jest podobnym zbiorem rytuałów cielesnych ustanawiających więź między Bogiem a Jego ludem. Oddawanie Bogu kultu liturgicznego ubogaca i wzmacnia uczestników w swojej tożsamości. Każda religia posiada własne rytuały, nie brakowało ich w Egipcie, ale różnica między kultem bałwochwalczym a kultem oddawanym JHWH jest taka, że kult Izraelitów opiera się na historycznym doświadczeniu zbawienia. Pamięć o wydarzeniach biblijnych ma zapisywać się w ciele członków Ludu Bożego poprzez powtarzanie cielesnych rytuałów liturgicznych odprawianych głównie zazwyczaj wokół wspólnotowego ołtarza. Dlatego też pierwsze konkretne zastosowanie Dekalogu mówi o przykazaniu wnoszenia ołtarza.

Słowa kluczowe (dla wyszukiwarek)
Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron faraon
Judaizm Religia żydowska Żydzi

16:19 70 16:19Prawdziwy kult (Wj 20, 22-24) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

DP039 Zakaz wykonywania podobizn bożków (Wj 20, 23)
DP040 Zakaz budowania ołtarza z ciosanych kamieni (Wj 20, 25)
DP041 Zakaz wstępowania po stopniach ołtarza (Wj 20, 26)

Nie będziecie czynić obok Mnie bożków ze srebra ani bożków ze złota nie będziecie sobie czynić. (Wj 20, 23)
Niniejszy werset dotyczy zakazu oddawania czci bożkom. W naszych czasach bałwochwalstwo ma się bardzo dobrze: telewizja jest najpopularniejszym bóstwem, któremu cała ludzkość oddaje cześć przez wiele godzin codziennie, poddając się pod jej niszczący wpływ (odsyłam do komentarza przekazanego przez Niepokalaną Maryję księdzu Gobbiemu, link). Szerszą listę bóstw czczonych w naszych czasach znajdziemy w odcinku poświęconym anty-dekalogowi masonerii (link).
Odsyłam do naszego komentarza przykazania numer 27 (link).
Następne przykazanie odnosi się do sposobu oddawania kultu przez służbę wokół ołtarza:
Uczynisz Mi ołtarz z ziemi i będziesz składał na nim twoje całopalenia, twoje ofiary biesiadne ze swojego drobnego i większego bydła na każdym miejscu, gdzie każę ci wspominać moje imię. Przyjdę do ciebie i będę ci błogosławił. A jeśli uczynisz Mi ołtarz z kamieni, to nie buduj go z kamieni ciosowych, bo zbezcześcisz go, gdy przyłożysz do niego swoje dłuto. (Wj 20, 24-25)
Ołtarz może być wyprodukowany z ziemi lub z kamieni. Budować to po hebrajsku aSSaH, ma znaczenie produkcji seryjnej. Spotykamy to słowo na przykład w opowiadaniu o stworzeniu świata, gdzie drzewa produkują owoce i gdzie Bóg produkuje zwierzęta. W Księdze Wyjścia faraon prosi Hebrajczyków o produkowanie cegieł. W tym przypadku Bóg prosi o produkowanie ołtarzy bądź z ziemi bądź z kamienia będzie to czynność wielokrotnie powtarzana w różnych miejscach.
Jak interpretować wzmianka o ołtarzu z ziemi? Dla wyjaśnienia posłużymy się naszą znajomością kultury egipskiej, odsyłam do naszej playlisty sprzed dwóch lat, link. Tam zapoznaliśmy się z heretyckim faraonem Echnatonem, który wybudował nową stolicę Amarna zawierającej 365 ołtarzy zbudowanych z cegieł z niepalonej gliny. Być może Mojżesz, mówiąc o ziemi, ma na myśli takie właśnie ołtarze.
Takie ołtarze można budować w miejscach, gdzie dostępna jest glina. Tam, gdzie nie będzie gliny, trzeba będzie produkować ołtarze z kamienia, ale nie z byle jakich: z nieciosanego kamienia. Żeby zrozumieć religijne znaczenie nieciosanego kamienia, musimy znów odnieść się do kultury egipskiej, szczególnie pomocna okazują się prace profesora Josepha Davidovitsa, które rozpowszechniliśmy na tym kanale. Dwa lata temu wielu z was musiało zastanowić się, dlaczego tyle uwagi poświęciliśmy kulturze egipskiej na kanale o tematyce biblijnej. Teraz przekonamy się, że taka wiedza wstawia tekst biblijny w zupełnie nowym świetle. Dlatego zachęcam do ponownego odsłuchania playlisty, link.
Przypominam, że w Egipcie kamień jest symbolem wieczności i bóstwa, w szczególności nieciosany kamień ma charakter sakralny, święty. Szczegóły na temat budowy ołtarza będą opisane w rozdziale dwudziestym siódmym, wrócimy jeszcze do tego tematu.

Następne przykazanie nadal dotyczy służby przy ołtarzu:
Nie będziesz wstępował po stopniach do mojego ołtarza, żeby się nie odkryła nagość twoja. (Wj 20, 26)
Niniejszy werset został wyrażony po wyjściu z Egiptu, a więc prawdopodobnie miało na celu odróżnienie kultu oddawanego przez Izraelitów prawdziwemu Bogu od kultu egipskiego. W Egipcie panował kult ciała: egipscy kapłani bardzo pielęgnowali własny wygląd i prawdopodobnie go eksponowali. Rzeczywiście takie jest uzasadnienie tego przykazania: chodzi o to, żeby nie odkrywać nagości kapłana podczas sprawowaniu funkcji kultycznych: aby kapłani nie odsłaniali intymnych części ciała.
W naszych pogańskich czasach kult ciała wrócił do łask, wróciła też bezwstydna nagość. Nawet osoby wierzące nie mają już oporów do wejścia do kościołów w ubraniach plażowych. Wrócimy też później do tego tematu.

Słowa kluczowe (dla wyszukiwarek)
Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron faraon
Judaizm Religia żydowska Żydzi

06:46 53 06:46Przepisy kultyczne (Wj 20, 23-26) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Kontynuujemy nasze czytanie Kodeksu Przymierza, który jest zastosowaniem ducha Dekalogu w praktyce: wdraża zasady prawa miłości i prawa wolności w konkretnych warunkach codziennego życia. Nawet jeśli nasze własne warunki życia są różne od tych sprzed trzech tysięcy lat na pustyni, duch Dekalogu pozostaje taki sam.
W przytoczonym ustępie wół i osioł są jedynie przykładami, w oparciu o które prawodawca daje wzór postępowania właściwy także innym podobnym przypadkom. Wół i osioł są zwierzętami stale obecnymi w wiejskim środowisku. Wół (tak naprawdę byk) służył orce (pełnił rolę naszych ciągników), osioł był siłą napędową dla maszyn rolniczych lub zwierzęciem pociągowym (pełnił rolę naszych tirów i samochodów). Wół i osioł zostały już wyróżnione w Dekalogu przy przykazaniu o szabacie. Kodeks Przymierza doprecyzowuje wymogi sprawiedliwości względem nich. Oba zwierzęta są bardzo cenne w ekonomii indywidualnego gospodarstwa. Ich utrata z powodu zaniedbania w utrzymywaniu nawierzchni dróg powinna być zrekompensowana przez winowajcę.
Nasze kodeksy karne opierają się na karze więzienia. A przecież wiemy, że taka kara nie jest żadnym rozwiązaniem ani dla sprawcy, ani dla ofiary. Zamiast tego Prawo Boże nakazuje naprawy szkody. Kara za grzech przestaje być szkodliwa, ale staje się procesem służącym do wyleczenia duszy winowajcy (odsyłam do naszego odcinka na ten temat, link). W Księdze Rodzaju sprawa Kaina (Rdz 4, 13-15) już pokazała, że Bóg nie chce śmierci grzesznika, lecz jego nawrócenia, a kara nie jest zemstą Boga, lecz zbawiennym środkiem przemiany.
W przypadku prawa własności ogólna zasada jest taka, że złodziej musi zwrócić podwójną wartość tego, co ukradł. Jeśli złodziej nie jest wypłacalny, ryzykuje pójściem do niewoli (omawialiśmy ją w poprzednim odcinku - link). W przypadku wołu lub owcy odszkodowanie wynosi od 400 do 500% wartości skradzionej rzeczy, bo w tym przypadku złodziej kradnie nie tylko czyjąś własność, ale również środek produkcji, czyli odbiera możliwość zarobku, sprawiedliwe jest więc również odszkodowanie za utracone korzyści.
Podsumowując nasze dotychczasowe czytanie Kodeksu Przymierza widzimy, że chroni on najpierw wolność człowieka (mężczyzn i kobiet), chroni niewolników (mężczyzn i kobiet), teraz okazuje się, że Prawo chroni nawet złoczyńców!
Właśnie usłyszeliśmy zasadę obrony proporcjonalnej do zagrożenia. Właściciel ma prawo bronić swoje dobra, ale przy użyciu rozsądnej siły! Ustawodawca troszczy się o godność każdej osoby, nawet złoczyńcy! Mimo wszystko trzeba też uwzględniać intencję złodzieja. Tę intencję poznajemy po porze, w której złodziej zdecydował się na swój czyn. Nocne działanie pokazuje, że kradzież była przemyślana i dobrowolna. Złodziej mógł nawet mieć zamiar zabicia właściciela. W każdym razie zerwana ze snu ofiara nie może być tego pewna, dlatego w tym przypadku Prawo nie karze ofiary za zabicie nocnego napastnika.
Rabini wyciągają jeszcze jeden wniosek. Wywnioskują, że jeśli złodziej zdecydował się na kradzież w nocy, tak naprawdę rzucił wezwanie samemu Bogu, bo zaprzecza Bożej wszechobecności i wszechwiedzy. Nocny złodziej nie boi się Boga: myśli, że Bóg nie widzi, że ujdzie karze, że nigdy nie będzie rozliczony z nocnego czynu. Podczas gdy odpowiemy za każdy nasz czyn przed Bogiem. Jeśli nie w tym życiu, to po śmierci.
Kolejne przepisy mówią o tym, że człowiek jest odpowiedzialny nie tylko za własne czyny, ale również za konsekwencje swoich uczynków lub zaniedbań:
Przytoczony przepis został nadany na górze Horeb (lub Synaj), czyli w warunkach pustynnych. Uważny czytelnik może się zdziwić przepisami o winnicy i ogrodzeniach, które na pewno nie występowały w obozach pustynnych. Legenda mówi, że prawodawca już przewidział przyszłość Izraelitów w Ziemi Obiecanej, natomiast dzisiaj wiemy że Biblia nie została w całości zredagowana z dnia na dzień, że jest owocem wielokrotnej redakcji w ciągu wieków pod przewodnictwem Ducha Świętego.
Prawo poszanowania dla cudzej własności obowiązuje i dzisiaj, nawet jeśli nie żyjemy na pustyni. W naszych warunkach takie prawo ma na przykład zastosowanie takie, że jeśli ktoś uderzy czyjś samochód na parkingu, powinien zostawić notatkę kontaktową i winowajca powinien zapłacić za szkodę, nawet jeśli nikt go nie przyłapał. Powinniśmy też mieć wykupione ubezpieczenie OC w celu pokrycia ewentualnych szkód zadanych innym ludziom.
Można to prawo interpretować również duchowo: jeśli ktoś da nam coś pod opiekę, jesteśmy odpowiedzialni za pilne strzeżenie depozytu. A skoro wszystko, co mamy, jest Bożą pożyczką powierzoną nam z misją uprawiania i powiększenia, dlatego powinniśmy czuć się odpowiedzialni za przyniesienie owoców w naszym życiu

Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron faraon
Judaizm Religia żydowska Żydzi

25:42 50 25:42Szkody dotyczące własności (Wj 21,3322,16) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Skończyliśmy nasze czytanie Księgi Przymierza. Omówiliśmy dokładnie 70 przykazań, było ciężko ale daliśmy radę. Teraz wracamy do stylu narracji w wersji przygodowej, łatwiejszej do czytania, ale nie mniej bogatej w duchowej prawdzie. Dwudziesty czwarty rozdział jest kontynuacją dziewiętnastego, kiedy Bóg kazał Mojżeszowi zejść z góry Horeb:
Po tych słowach przekazany został Dekalog wraz z Kodeksem Przymierza, czyli z rozporządzeniami wdrażającymi Dekalog w praktyce. Teraz Bóg przywołuje Mojżesza z powrotem na górę, wraz z siedemdziesięcioma starszymi Izraela, którzy sami nie wejdą na sam szczyt, ale zatrzymają się w połowie. Jedynie Mojżesz jest uprawniony do wejścia do najświętszego miejsca, co jest nawiązaniem do struktury świątyni Jerozolimskiej, podzielonej na zewnętrzny dziedziniec dla ludu, na dziedziniec dla starszych (później stanie się dziedzińcem Lewitów), na świątynię do której wchodzili sami kapłani, wreszcie miejsce najświętsze, święte świętych, do którego mógł wchodzić jedynie arcykapłan i to raz w roku, w święto Jom Kippur, czyli w dniu wielkiego przebaczenia.
W świątyni arcykapłan zbliża się do JHWH w imieniu całego Ludu Bożego. Aaron, brat Mojżesza, otrzyma tytuł arcykapłana dopiero za cztery rozdziały. Skoro jednak Mojżesz wchodzi do Boga na sam szczyt, oznacza to, że Mojżesz jest kimś więcej niż Aaron. Podobnie Jezus Chrystus jako nowy Mojżesz (por. Pwt 18, 15) jest arcykapłanem w porządku wcześniejszym i wyższym niż kapłaństwo aaronowe (w porządku Melchizedeka). W Nowym Testamencie połowa listu do Hebrajczyków została poświęcona temu tematowi, jest więc bardzo ważny.
Mojżesz został wezwany na górę. Skoro jednak arcykapłan jest przedstawicielem Ludu przed Bogiem, Mojżesz udaje się najpierw do Ludu i odbiera od niego piękną odpowiedź, którą już raz usłyszeliśmy w dziewiętnastym rozdziale:
Piękna jest to postawa gotowości do posłuszeństwa. W dziewiętnastym rozdziale posłuszeństwo było ślepe, teraz już Lud poznał szczegóły Kodeksu Przymierza i potwierdza swoją chęć. Wobec czego formalna umowa będzie sporządzona w formie pisemnej. Mojżesz przystępuje do spisania Biblii, o czym świadczą następne wersety:
Wreszcie mamy spisane warunki Przymierza z Bogiem! To ważne, bo kiedy głos proroka wygaśnie, jego Pisma pozostaną. Spisane słowa prorocze nie są martwą literą, są duchem. Ich publiczne głoszenie daje tym słom drugie tchnienie. Tym się różni Biblia od powieści. Powieści się nie głosi. Biblia została zredagowana pod kątem głośnego i publicznego odczytywania, pod kątem głoszenia. Biblia nie jest kroniką służącą zaspokojeniu ciekawości intelektualnej. Biblia jest utrwalonym Słowem, ale ożywione przez wypowiadające je głośno usta.
Biblia będzie żywa i aktualna dopóki będzie głoszona, co ma zwłaszcza miejsce podczas wspólnotowych celebracji liturgicznych! Słowo głoszone jest niezbędną częścią Mszy Świętej. Czytanie Biblii nie jest praktyką pobożnościową, nie jest prywatnym czytaniem. Biblia przemawia do wszystkich pokoleń, które jej użyczają własne struny głosowe, dzięki czemu głos Mojżesza jest wciąż aktualny, ciągle żywy w każdym pokoleniu. Nasze struny głosowe ożywiają zapisane litery, pożyczają im nasz duch, nasze tchnienie. Kiedy ten duch jest dodatkowo ożywiony duchem Jezusa Chrystusa, wówczas litera staje się w pełni Słowem Boga, Słowem żywym i życiodajnym! Kościół głoszący Słowo w duchu Chrystusa przekazuje życie po środku martwego świata, powtarzając wydarzenie z góry Horeb, która jest górą pustynną, głuchą i niemą, ale na której zakwitło Słowo.
Słowa spisane przez Mojżesza, to po hebrajsku DeWaRiM, liczba mnoga od rzeczownika DaBaR. Poznaliśmy też aramejskie słowo MeMRaH (iMRâH po hebrajsku), pochodzące od czasownika aMaR, oznaczające akt mówienia (Verbum po łacinie). W księdze Rodzaju Bóg wypowiedział słowo i stała się światłość (Rdz 1, 3): VaYoMèR ÉLoHîM - tam użyty jest czasownik aMâR, od którego pochodzi aramejski rzeczownik MeMRaH. W trzecim rozdziale Księgi Wyjścia Bóg zapowiedział, że wyzwoli Izraelitów swoją MeMRaH (link). MeMRaH jest więc słowem stwórczym i wyzwoleńczym. Natomiast dziesięć słów Dekalogu to dziesięć DeWaRiM, pochodzące od innego rzeczownika DaBaR. DaBaR jest tym, co się objawia, uzewnętrznia i wchodzi w interakcję ze światem zewnętrznym. W odniesieniu do Boga, MeMRaH jest źródłem Słowa, DaBaR jest wypłynięciem z tego źródła.

Słowa kluczowe (dla wyszukiwarek)
Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron faraon
Judaizm Religia żydowska Żydzi

15:06 201 15:06Słowa życia wiecznego (Wj 24, 1-4) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Przed nami kolejne konkretne zastosowanie Dekalogu. Dekalog jest kodyfikacją prawa miłości: miłości do Boga i do bliźniego. W poprzednim odcinku omówiliśmy pierwszy wyraz miłości do Boga, mianowicie kult świątynny. Bezpośrednio później podany jest przykład wdrażający zasadę miłości bliźniego. Jaka ma być ta miłość? Czy ma ona być miłością czysto uczuciową, dobroduszną? Nie ma potrzeby kodyfikacji miłości do przyjaciół, ta miłość jest łatwa i nawet poganie ją praktykują. Potrzebujemy wsparcia w sprawie miłości do nieprzyjaciół. Dlatego Kodeks Przymierza podejmuje szereg konkretnych przykładów na temat tego, jak stosować zasadę miłości w trudnych warunkach prawdziwego życia. Jest to tak zwane prawo kazuistyczne: czyli na podstawie kazusów (konkretnych przykładów z życia wziętych) ustawodawca wskazuje na praktyczne rozwiązanie w świetle Prawa Bożego.
Kiedy omówiliśmy Dekalog, podkreśliliśmy dwa ważne aspekty: Dekalog jest prawem miłości oraz prawem wolności. Rzeczywiście pierwszy kazus prawny dotyczy ochrony wolności Hebrajczyków, tej wolności zdobytej silnym ramieniem JHWH podczas wyprowadzenia Jego Ludu z Egiptu. Bóg zapoczątkował dzieło wyzwolenia Hebrajczyków, chce to wyzwolenie zabezpieczyć w czasie, aby trwało. W pierwszej kolejności wyzwoleni mają być ci z własnego ludu, którzy z różnych przyczyn wpadli w niewolę.
Jezus przypomniał tę zasadę w przypowieści o nielitościwym dłużniku: jeden sługa został uwolniony z przytłaczającego długu, ale nie darował bratu, który był winien mu małej sumy. Pan zawołał pierwszego i mu powiedział: Skoro cię uwolniłem z długu, to samo miałeś zrobić względem swego brata. Dokładnie to pouczenie jest omawiane w niniejszym przykazaniu Księgi Wyjścia, choć jest ono wyrażone w archaicznej formie. Dynamika wyzwolenia ma być obecna w całym życiu Ludu Bożego, począwszy od jego wyjścia z Egiptu. Boże pouczenie jest następujące: skoro zostaliście uwolnieni przez JHWH, sami czyńcie podobnie, w przeciwnym przypadku wrócicie do dawnego niewolnictwa. Prawdziwa wolność jest wolnością wyzwalającą bliźnich, szczególnie najsłabszych członków społeczeństwa.
Co nie znaczy, że niewolnictwo z dnia na dzień zniknęło z Izraela, ale zostało przynajmniej obwarowane mocnymi ograniczeniami. Zresztą bliskowschodnie niewolnictwo nie miało nic wspólnego z niewolnictwem cywilizacji greckiej, rzymskiej, lub oświeceniowej. Biblijny niewolnik jest sługą w pracach domowych, Sługą jest również najemnik w wojsku, minister w rządzie króla, wasal względem zwierzchnika, a nawet król względem Boga. Niewolnictwo biblijne to wszelkie poddanie pod autorytet, co nie oznacza żeby poddany nie posiadał żadnych praw. O tym właśnie przypominają niniejsze przepisy Kodeksu Przymierza.
Niektórzy Izraelici mogli znaleźć się w statusie niewolnika na skutek bankructwa jako ostateczny sposób na spłatę długów. Nie miało to być niewolnictwem do końca życia: sługa odzyskiwał wolność po sześciu latach lub w każdym roku jubileuszowym (omówiony zostanie w Księdze Kapłańskiej). W taki sposób prawo zapobiega całkowitemu zniewoleniu. Nie robi tego w imieniu rzekomych wartości, ale w imieniu historycznego Przymierza z JHWH, z Bogiem wyzwolicielem.
Ciekawa jest ceremonia dobrowolnej, dożywotniej służby swemu Panu: przekłucie ucha szydłem do drzwi domu. Niektórzy komentatorzy znajdują w tym obrzędzie zapowiedź przybicia Jezusa do drewna krzyża.

Dalej kodeks wyszczególnia różnice między mężczyzną i kobietą znajdujących się w sytuacji niewoli. Najpierw zwróćmy uwagę na coś, czego nie widać w naszych tłumaczeniach: inne słowo jest użyte dla mężczyzny (éBèD), inne dla kobiety (âMâH). To ostatnie może wskazywać albo na służącą albo nawet na drugorzędną żonę, jak na przykład Hagar w stosunku do Abrahama (link).
Kobieta może zostać oddana w tego typu niewolę w sytuacji skrajnego ubóstwa, kiedy mąż lub rodzice nie mają żadnych środków na jej utrzymanie. Lepiej w takiej sytuacji zostać służącą w bogatym domu niż włóczęgą. Zauważcie, że pan przyjmujący taką dziewczynę do swojego domu nie ma prawa traktować jej w roli najniższej służącej, ale zobowiązuje się do przyjęcia jej do swojej rodziny tytułem własnej żony lub narzeczonej dla swojego syna. Gdyby nowa rodzina nie spełniła swoich zobowiązań, dziewczyna zostałaby uwolniona w roku jubileuszowym, czyli najwyżej po sześciu latach.
Widzimy, że te przepisy stoją na straży wolności najbiedniejszych Izraelitów. Bóg dba o to, żeby nawet oni nie tracili darowanej wolności. Jeśli właściciel nie spełnia swoich zobowiązań, służący ma prawo odejść, dosłownie wyjść, co jest tym słowem użytym w zwrocie wyjście z Egiptu. W Kodeksie Przymierza zapisana jest dynamika wyzwolenia, nie tylko z Egiptu ale z wszelkiego zniewolenia.

Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron

11:19 73 11:19Wyzwolenie niewolników (Wj 21, 1-11) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

W poprzednim odcinku zastanawialiśmy się nad faktem zapisania przez Mojżesza Bożych słów. Zapisać to łatwo, trudniej jest wykonać. Mimo wszystko Izraelici zrobili piękną deklarację: «Wszystkie słowa, jakie powiedział JHWH, wypełnimy!». Lud Boży zobowiązał się do posłuszeństwa przepisom Dekalogu, a więc również do uczestnictwa w liturgii powiązanej z Dekalogiem. Liturgia nadaje Dekalogowi charakter namacalny, cielesny i wspólnotowy. Bez liturgii Dekalog pozostaje pobożnym życzeniem, zbiorem wartości lub prywatną pobożnością niweczącą dzieło odkupienia z Egiptu. Dlatego odtąd i do końca czterdziestego rozdziału Księga Wyjścia będzie mowa o liturgii, z krótką przerwą na bolesny epizod złotego cielca.
Jozue powtórzył czyny Mojżesza. W obu przypadkach trzeba było zapisać warunki Przymierza, aby nikt później nie mógł ich zmieniać lub dostosowywać do własnego widzimisię. Ustępstwo w jednym malutkim punkcie Przymierza otwiera wrota do ustępstwa we wszystkich pozostałych. Stąd konieczność zapisania warunków Przymierza, żeby każdy dostosowywał siebie do Przymierza, a nie dostosowywał Przymierza do siebie.
Przymierza definiuje prawo, a w konsekwencji definiuje grzech i przewiduje, że wydarzą się odstępstwa od prawa. Pamiętajmy z Księgi Rodzaju, że zapłatą za grzech jest śmierć (Rz 6, 23), a w Księdze Kapłańskiej dowiemy się, że bez przelania krwi nie ma przebaczenia grzechów (Hbr 9, 22):
W ramach Przymierza musi być ustanowiony system ofiarniczy, który dzięki śmierci zastępczej zwierząt pozwoli na oczyszczenie ludu ze swoich grzechów. Do składania ofiar Mojżesz wyznaczył młodzieńców, to znaczy tych z ludu, którzy nie znali grzechu byli najbardziej święci z racji młodego wieku (Lewici zostaną dopiero później poświęceni do służby ołtarzowej). Mojżesz sam tych ofiar nie składał, bo nie jest rolą arcykapłana składanie ofiar zwykłych (odsyłam do naszego poprzedniego odcinka). Rolą Mojżesza jako Arcy-Arcykapłana jest samotne wejście w obłok obecności Bożej na szczycie góry Horeb, co się już niebawem wydarzy.
Ciekawe jest wykorzystanie krwi ofiar. Skoro życie ciała jest we krwi, rozlanie połowy krwi na ołtarz symbolizuje oddawanie życie Bogu, natomiast druga połowa krwi jest wylana do czar i posłuży do pokropienia Ludu. W ten sposób martwe zwierzę udzieli swojego życia pokropionym, ratując ich od śmierci, ponieważ bez przelania krwi nie ma przebaczenia grzechów (Hbr 9, 22).
Cała krew została wylana na obie strony Przymierza: na Boga i na Lud. Patrząc z drugiej strony skoro lud został pokropiony, został wyniesiony do statusu drugiego ołtarza służącego uwielbianiu Boga. Cała ceremonia ma na celu konsekrację Izraela jako królestwo kapłanów i świętego ludu, jak to zostało zapowiedziane w dziewiętnastym rozdziale (link).
Mojżesz wziął do ręki Księgę Przymierza (czyli pierwszy egzemplarz Biblii w historii) i ją głosił. Księga Przymierza nie jest martwym zapisem kronikarskim, ożyje dzięki głośnemu czytaniu. Na co Lud przyrzekł: «Wszystko, co powiedział JHWH, uczynimy i posłuchamy». Zwróćmy też uwagę na kolejność: Lud najpierw deklaruje gotowość czynienia, a później słuchania woli Bożej, choć spodziewalibyśmy odwrotnej kolejności. Wyraża to bardzo głęboką prawdę, że Prawo Boże należy najpierw praktykować - jego rozumienie przyjdzie dopiero na skutek życia w pokucie i czystości. Bo dla osoby zmysłowej rzeczy duchowe są niesmaczne, nieatrakcyjne i niezrozumiałe, stąd konieczność takiej kolejności: najpierw przestrzegać Prawo Boże, później się w nie zakochać.
Zwróćmy jeszcze uwagę na to, że nie ma tutaj miejsca na negocjacje z Bogiem, na wybiórcze przyjmowanie odpowiadających nam przykazań. W Przymierzu albo przyjmujemy wszystkie przykazania, albo od niego odstępujemy. W Nowym Testamencie święty Jakub przypomniał tę zasadę:
Choćby ktoś przestrzegał całego Prawa, a przestąpiłby jedno tylko przykazanie, ponosi winę za wszystkie. (Jk 2, 10)
Na Horebie Lud przyjął na siebie całe Prawo, to zobowiązanie zostało przypieczętowane krwią, podobnie jak pierwsze Przymierze Boga z Abrahamem (odsyłam do naszego komentarza tego wydarzenia, link). Przypominam, że wówczas dla zawarcia Przymierza potrzebna była ofiara z nieskazitelnych zwierząt: te zwierzęta zostały przepołowione i strony zawierające Przymierze musiały przejść między tymi połówkami, dając do zrozumienia, że kto by łamał postanowienia Przymierza odstępując na lewo lub na prawo podzieli los martwych zwierząt. Pokropienie Ludu krwią ofiary jest więc uroczystym zawarciem Przymierza. Odtąd nie ma już odejścia innego, niż poprzez śmierć, bo zapłatą za grzech jest śmierć (Rz 6, 23).
Na Horebie Lub trzy razy zadeklarował swoje posłuszeństwo Bogu: najpierw w rozdziale dziewiętnastym przed usłyszeniem warunków Przymierza, jako wyraz zaufania Bogu. Później jako reakcję na opowiadanie Mojżesza, wreszcie po odczytaniu tego, co Mojżesz zapisał w Biblii.
Słowa kluczowe (dla wyszukiwarek)
Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus

22:22 213 22:22Zawarcie przymierza (Wj 24, 4-11) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Trzy uroczyste święta będziesz dla Mnie obchodził w każdym roku. (Wj 23, 14)
Zbliżamy się do końca Kodeksu Przymierza. W poprzednim odcinku zapoznaliśmy się ze świętością Boga oraz z wymogami moralnymi wynikającymi z naszego powołania do naśladowania świętości Boga. Było wiele zakazów, w niniejszym odcinku świętość Ludu Bożego będzie uwidoczniona tym razem za pośrednictwem pozytywnych i radosnych nakazów chodzi o trzy święta pielgrzymie za pomocą których Bóg uświęca Izraelitów.
Kodeks Przymierza do tej pory wyszczególnił wymogi świętości w odniesieniu do do posiadania, co wiąże się ze wspaniałomyślnością, z prawdomównością, z pokutą, itd. Natomiast kalendarz świąt należy do królestwa czasu. Tam, gdzie mowa o czasie, mowa o bytowaniu, w opozycji do wymiaru przestrzeni, do posiadania. Wymiar czasu jest ozdobiony cyklicznymi wydarzeniami: szabat w każdym tygodniu, drugorzędne święto nowiu w każdym miesiącu, wreszcie trzy święta pielgrzymie każdego roku.
W wymiarze posiadania człowiek musi ograniczać własną zachłanność, dlatego Kodeks Przymierza w tym zakresie stosuje więcej zakazów. W wymiarze bytowania człowiek potrzebuje zachęty i energii dla dołączenia do świętości Boga, stąd potrzeba pozytywnych zachęt w postaci świąt liturgicznych.
Perspektywa Biblijna jako jedyna nadaje czasowi kierunek historyczny: znany jest początek, wiadomy jest koniec, trwa teraźniejszość naszej pielgrzymki ku spełnieniu się Bożych obietnic. Czas w perspektywie biblijnej przestaje być beznadziejnym cyklem powtarzającym ciągle te same zjawiska. Boży czas jest mierzony dwoma głównymi miarami, którymi są tydzień i rok. Każda miara jest wyjątkowa i niepowtarzalna, bo jest częścią liniowego postępu ku spełnieniu się Bożych obietnic. Kalendarz egipski był cykliczny i beznadziejnie powtarzalny, Nil musiał co roku wylewać, lepiej, żeby nic się w tym temacie nie zmieniło. W ramach Przymierza mamy wytyczony cel i chodzi o to, aby nigdy się nie cofać, ale zawsze wytrwale postępować naprzód, pokonywać trud pustyni, aby wreszcie dojść do Ziemi Obiecanej. Boża obietnica stworzyła pojęcie postępu i nadzieję, co z kolei rodzi energię i motywację do dalszego podążania drogą wytyczoną przez Boże Prawo.
Święto Przaśników następuje bezpośrednio po świętym Paschy. Poznaliśmy go przy wyjściu z Egiptu, jest rolniczym świętem pierwszych kiełków. Pięćdziesiąt dni później następuje rolnicze święto Zbiorów, siedem tygodni po Passze, stąd nazwa święta Tygodni (Sukot). Wreszcie jesienią mamy rolnicze święto Zbiorów, nazwane też świętem namiotów (Szawuot). W Egipcie Hebrajczycy znali trzy święta rolnicze: AkheT święto wylewu Nilu i zasiewu, PeReT święto kiełków, SzeMu święto zbiorów. Te pogańskie święta są reinterpretowane w świetle historii wyjścia z Egiptu. Hebrajczycy opuszczając Egipt zabierają z niego pewne elementy, choć docelowo mają mentalnie i kulturowo zerwać z pogańską przeszłością.
Mężczyzna po hebrajsku ZaKhuR pochodzi od czasownika ZaKhaR, który znaczy pamiętać. To słowo spotkaliśmy w pierwszym rozdziale Księgi Wyjścia:
Mężczyzną i niewiastą po hebrajsku ZaKhaR NeKeWaH. NeKeWaH pochodzi od czasownika NaKaW, który znaczy pogłębiać, tworzyć pojemnik. Dlatego stworzył ich mężczyzną i niewiastą można to przetłumaczyć jako stworzył ich jako pamięć i pojemnik. Pojemnik KoWaH to wewnętrzna część brzucha, który jest pojemnikiem ochronnym stwarzającym warunki dla kiełkowania nasienia. Pierwiastek męski jest tym, co umieszcza nasienie pamięci, podczas gdy pierwiastek kobiecy pielęgnuje pamięć i nadaje jej ciało. Oba pierwiastki wspólnie pracują na rzecz płodności. Na początku każdego szabatu kobieta zapalając świecę szabatową otwiera wrota tajemnicy czasu i światłości, pozwalając mężczyźnie na wykonanie pracy polegającej na kultywowanie pamięci poprzez czytanie, studiowania i przekazywanie Słowa Bożego.
Jeśli chodzi o święta roczne, wszyscy mężczyźni powołani są do podjęcia pielgrzymki aż do samego źródła pamięci, do miejsca kultu, gdzie są spełniane ofiary liturgiczne. Przy czym mężczyźni muszą być pilni i nie ociągać się! Konkretnie muszą pilnować, aby chleb się nie zakwasił i żeby tłuszcz się nie utlenił.
Mężczyźni muszą bardzo pilnie dokonać swoich ofiar. Ofiary mają pierwszeństwo nad wszystkim innym. Stawką jest PAMIĘĆ. Gdyby mężczyźni stali się leniwi, ospali, cały lud by odchodził od źródła swojej pamięci, a jest nią JHWH Bóg wyzwoliciel. Lud Boży musi pamiętać o swoim wyzwoleniu, bo to wydarzenie objawia nie tylko kim jest JHWH, ale też kim jest on sam: ludem zrodzonym i wybranym. Gdyby Izraelici o tym zapomnieli, staliby się ludem pospolitym, takim jak każdy inny, który ostatecznie zniknąłby z mapy Wszystkie te rozważania są w pełni aktualne dla chrześcijan: u nich ofiara eucharystyczna musi mieć pierwszeństwo nad wszystkim, bo jest źródłem i szczytem całego ich życia religijnego.

Słowa kluczowe (dla wyszukiwarek)
Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron faraon

15:30 223 15:30Święta pielgrzymie (Wj 23, 14-19) 720p 720p

Dodał: ZakochanywBiblii

Oglądaj gdzie chcesz

CDA

Relacje Inwestorskie
Dla mediów
Logotyp CDA
Dostawcy treści
CDA na Smart TV
Reklama

Ulepsz konto

Aktywuj konto CDA Premium
CDA Premium - korzyści
Karta podarunkowa CDA
Dla firm

Przydatne linki

Kontakt
Regulamin
FAQ
Polityka prywatności
RODO - informacje
Zgłoś naruszenie

Kup w

Nasz serwis wykorzystuje pliki cookie. Warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies możesz zmienić w ustawieniach Twojej przeglądarki.

Zobacz naszą Politykę Prywatności. RODO - Informacje