Mojżesz fałszywym prorokiem? (Wj 4, 24-26)

Bóg chciał zabić Mojżesza! O co tutaj chodzi?
Ten zwrot akcji trochę przypomina nocną walkę Jakuba z Bogiem, kiedy Wybrany wracał z wygnania do Ziemi Obiecanej (Rdz 32, link powyżej). Mojżesz również musiał stoczyć podobną walkę w kluczowym momencie swojego życia. Chodzi o to, żeby Mojżesz dokonał radykalnego i nieodwołalnego wyboru. Musi wypowiedzieć się, po której stronie stoi: Boga, czy faraona? Bo na tym etapie w Mojżeszu jeszcze zostało coś z księcia egipskiego. Ma podwójną tożsamość Izraelity i Egipcjanina, podobnie jak Jakub chciał być równocześnie i Jakubem i Ezawem. Jakub w czasie swojej walki z Bogiem musiał zdecydować się na jedną z tych tożsamości.
Mojżesz również musi opowiedzieć się za któryś ze stronnictw. To opowiedzenie się nie może być tylko deklaracją słowną, musi być też potwierdzone w czynach przez posłuszeństwo Prawu Bożemu. A Prawo Boże jest takie, że ktokolwiek uważa siebie za syn Abrahama musi być obrzezany (to było w siedemnastym rozdziale Księgi Rodzaju, link powyżej).
Obrzezanie jest cielesnym i niezatartym znakiem chęci przynależności do Przymierza z Bogiem Abrahama. A tu okazuje się, że Eliezer, drugi syn Mojżesza, nie jest obrzezany! To objawia, że serce Mojżesza również nie jest obrzezane, że jeszcze nie dokonał radykalnego wyboru. Przed wypełnieniem swojej misji, Mojżesz musi wymazać wszelką dwuznaczność. Nie może być równocześnie Izraelitą i Egipcjaninem.
Sefora natychmiast to zrozumiała, bo jako kobieta jest strażniczką mądrości. Reaguje szybko i mądrze i dokonuje obrzezanie chłopca. Mało tego, zaznacza Mojżesza krwią z tego zabiegu. Tekst Biblijny mówi wstydliwie o nogach Mojżesza, ale chodzi raczej o eufemizm dla narządów Mojżesza. Tym samym zarówno Eliezer jak i Mojżesz zostali naznaczeni krwią obrzezania i podczas plag egipskich zostaną uratowani dzięki krwi Przymierza. Mojżesz definitywnie zerwał ze swoją egipską przeszłością, stał się więc godnym posłańcem Boga na rzecz Ludu Wybranego.
Drugi kontekst tej opowieści dotyczy wiarygodności Mojżesza względem Izraelitów jako proroka Boga Abrahama. Lud boży potrzebuje kryterium dla rozeznawania, czy dany prorok pochodzi od Boga. Prawo Boże zapisane w Księdze Powtórzonego Prawa podaje, jakie jest kryterium dla rozeznawania autentycznych proroków. Nie wystarczy, żeby prorok był pokorny, żeby był pobożny, żeby miał ogromną wiarę, ogromną wiedzę, lub żeby czynił cuda i uzdrowienia. To wszystko jeszcze nie świadczy o tym, że ktoś pochodzi od Boga. Prawdziwego proroka można rozpoznać po tym, że jest posłuszny Bogu, że jest posłuszny Prawu Bożemu, czyli że przestrzega całe Prawo Mojżeszowe (bo według Jezusa, Prawo Boże i Prawo Mojżeszowe to jedna i ta sama rzecz, odsyłam do przedostatniego odcinka, link powyżej). Jeśli dany prorok dobrowolnie nie przestrzega choć jednego najmniejszego przykazania, jest to dla nas oznaka, że ta osoba nie może być Bożym prorokiem. Przemawia w innym, niż w Bożym imieniu. Całą jego teologię możemy wyrzucić do kosza i musimy odsunąć taką osobę od posługi nauczania.
W obliczu fałszywych proroków reakcja Ludu Bożego powinna być radykalna i natychmiastowa, bo przecież tak Bóg postąpił w stosunku do Mojżesza i tak nam nakazał czynić w trzynastym rozdziale Księgi Powtórzonego Prawa: niczego nie dodasz i niczego nie ujmiesz. (Pwt 13, 1-4)

Kryterium dla rozpoznania fałszywych proroków jest jednoznaczne: nie wolno patrzeć na znaki, uzdrowienia i cuda, jakie dany prorok dokonuje, ale na to czy naucza całe Prawo Boże, czy przestrzega całe Prawo Boże, czy nie dodaje żadnego nowego prawa, oraz czy nie znosi żadnego prawa. Bóg udając, że chciał zabić Mojżesza, pokazał nam przykład postępowania z fałszywymi prorokami. Bóg przestrzega własne prawo! Bo dalszy ciąg trzynastego rozdziału Księgi Powtórzonego Prawa instruuje nas, jak mamy postąpić z fałszywymi prorokami: Winieneś go zabić, pierwszy podniesiesz rękę, aby go zgładzić, a potem cały lud. Ukamienujesz go na śmierć, ponieważ usiłował cię odwieść od JHWH, Boga twojego, który cię wyprowadził z ziemi egipskiej, z domu niewoli. Cały Izrael, słysząc to, ulęknie się i zaniecha tego zła pośród siebie. (Pwt 13, 5-11)
Wracając do Mojżesza, dzięki interwencji Sefory przeszedł egzamin dojrzałości wiary: jego wiara musiała przejawiać się posłuszeństwem Prawu Bożemu. Aaron może wreszcie dołączyć do niego. Jako autentyczni prorocy zaliczający test trzynastego rozdziału Księgi Powtórzonego Prawa, mogą stanąć przed starszyzną Izraelitów, przemawiać do nich w imię Haszem (Boga Przymierza), dokonać cudów dzięki którym lud uwierzy i odda pokłon przed wybawicielem, to znaczy przed Wybranym, za pośrednictwem którego Bóg uratuje swój Lud od niewoli. Nie będzie to łatwe, przekonamy się już w następnym odcinku.

Słowa kluczowe (dla wyszukiwarek)
Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Historia Archeologia biblijna
Józef Juda Jakub Izrael Abraham Izaak Mojżesz
Judaizm Religia żydowska Żydzi