Frędzle (Lb 15, 37-41)

Omawiamy dzisiaj przykazanie noszenia frędzli. Jest to jedyny fragment w Biblii, który mówi o frędzlach, a jednak frędzle są wszechobecnym znakiem Przymierza z Bogiem. To z pozoru błahe przykazanie zostało umieszczone w kluczowym momencie opowiadania o wędrówce Ludu Bożego ku Ziemi Obiecanej, kiedy po raz pierwszy Izraelici dotarli do jej bram, a jednak odmówili wejścia pod Bożą opieką. W poprzednim odcinku odejście od Przymierza zostało publicznie dokonane przez człowieka jawnie łamiącego przykazanie zachowania szabatu, które jest najważniejsze przykazanie z pierwszej tablicy Dekalogu (odsyłam do naszej serii komentarzy na temat szabatu, link). W poprzednim fragmencie Biblia mówi o najważniejszym przykazaniu Dekalogu, w tym fragmencie Biblia omawia najmniej ważne przykazanie Prawa Bożego, przykazanie noszenia sznurka przyczepionego do ubrania. To powinno nam dawać do zrozumienia, że trwania w Przymierzu z Bogiem wymaga zachowania całego Prawa Bożego, od największego do najmniejszego przykazania, oraz że frędzle, choć niepozorne i przyziemne, są wymownym sposobem wyrażania naszej wiary w sposób cielesny, podobnie jak przestrzeganie szabatu posiada wymiar cielesny, choć podnosi nas do wyżyn duchowości.
Frędzle, po hebrajsku cicit, od czasownika CiC, oznaczającego oglądać, tak jak czytamy w wersecie 39: Dla was będą te frędzle, a gdy na nie SPOJRZYCIE, przypomnicie sobie wszystkie przykazania JHWH, aby je wypełnić. Początkowo frędzle składały się ze sznurków koloru białego i niebiesko-fioletowego, które to kolory występują w zasłonie Świątyni (Wj 26 - link), stąd noszenie frędzli powinno przypominać wierzącemu, że jego życie jest powiązanie ze Świątynią, że sam wierzący jest ruchomą świątynią chodzącą po świecie.
Przykazanie noszenia frędzli odnosi się do drobnego znaku materialnego, jest najmniej ważnym ze wszystkich przykazań, ale właśnie dlatego takim jest, jest probierzem naszej wierności wszystkim Bożym Przykazaniom. Sposób przestrzegania najmniejszego przykazania pokazuje jakość naszego przestrzegania wszystkich Bożych Przykazań: czy przestrzegamy w duchu miłosnego oddania Bogu, czy raczej z przymusu i mimochodem?
Przepisy prawne z piętnastego rozdziału Księgi Liczb są umieszczone w kontekście nieudanego, samozwańczego ataku na Ziemię Obiecaną. Dzięki takiemu umiejscowieniu daje się nam zrozumieć, że posłuszeństwo Prawu Bożemu, od największego przykazania przestrzegania szabatu do najmniejszego przykazania noszenia frędzli, jest jedyną bronią i jedyną siłą Ludu Bożego. Sama Ziemia Obiecana nie jest tak ważna, nie ona jest podstawą Przymierza, jest nią wiara i zaufanie Bogu, wyrażające się w przestrzeganiu Bożych przykazań, od najmniejszego do największego. Niezależnie od posiadania lub utraty Ziemi Obiecanej, Przymierze z Bogiem będzie trwało dopóki będzie trwało posłuszeństwo Bogu, w duchowej łączności z ofiarami świątynnymi.
No dobrze, ale w jaki sposób syn Abrahama miałby materialnie przestrzegać to przykazanie noszenia frędzli? Otóż nie ma w Biblii szczegółowych dalszych instrukcji, a więc materialny sposób noszenia frędzli może być dostosowany do różnych czasów, zwłaszcza odkąd nie nosimy już ubrań składających się z jednej, prostokątnej płachty. Sami rabini nie są między sobą zgodni co do sposobu wypełnienia tego przykazania, co daje nam wolną rękę dla praktykowania tego przykazania w duchu i w prawdzie.
W jaki sposób Chrześcijanie mogliby to przykazanie wypełniać? Otóż istnieje starodawna praktyka, aby nosić na sobie wyraz przywiązania do Nowego Przymierza w powiązaniu z jedyną ofiarą miłą Bogu: chodzi oczywiście o zwyczaj noszenia na sobie medalika lub krzyżyka, które pełnią rolę przypominajki i świadectwa Bożego daru życia w wolności i świętości dzięki ofierze Krwi Jezusa Chrystusa.


Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Liczb Bemidbar Numeri