Liturgia nieustająca (Lb 28-29)

Księga Kapłańska szczegółowo opisała Prawo Liturgiczne ustanowione przez Boga za pośrednictwem Mojżesza (por. Kpł 23). Rozumienie tamtych rozporządzeń wymagało od nas dużego skupienia i zwracania uwagi na szczegóły. Myśleliśmy, że mamy to wszystko już za sobą, a przed nami dwa rozdziały doprecyzowujące prawo liturgiczne o ofiarach.
Nie będziemy zagłębiać się w szczegółach tego, co konkretnie ma być złożone na ołtarzu liturgicznym, bardziej zwraca naszą uwagę fakt, że liturgia kładzie wielką troskę o to, żeby nie była odbębniona raz od święta, ale żeby trwała nieustannie. Prawo liturgiczne zmieniało się też na przestrzeni lat: na początku liturgia świątynna składała się tylko z jednej ofiary rano i wieczorem (por. Ez 46). Z czasem kapłani dbali o to, żeby ogień ofiarny palił się nieustannie dzień i nocą przed Bogiem. Ta tradycja została przerwana przez prześladowania Antiocha Epifanesa i próbie hellenizacji Żydów. Zgaszenia wiecznego ognia ołtarza było wielkim bólem dla pobożnych Żydów, o czym świadczą piękne stronice Księgi Daniela.
W miarę pogłębienia się wiary Izraelitów doszli oni do rozumienia, że ofiara liturgiczna nie powinna być złożona jedynie jako zadośćuczynienie za popełniony grzechy, ale jest wyrazem wiary i gotowości całej wspólnoty do trwania w obecności Bożej. Już nie chodzi o indywidualistyczne praktykowanie wiary, chodzi o to żeby każdy wierzący przylgnął myślami i sercem do wiecznej liturgii sprawowanej w świątyni dla chwały Bożej. Chrześcijanie będą podtrzymywali tę tradycję, odpowiadając na Pawłową zachętę: Zawsze się radujcie, nieustannie się módlcie! W każdym położeniu dziękujcie, taka jest bowiem wola Boża w Jezusie Chrystusie względem was. (1 Tes 5, 16-18). Liturgia Godzin jest odpowiedzią na to przynaglenie: modlitwa brewiarzowa jest odprawiana nie w imieniu własnym każdego kapłana i zakonnika, ale w imieniu całego Ludu Bożego, siedem razy na dzień.
W szabat składane są ofiary dodatkowe, oprócz ofiar codziennych. Ofiary świąteczne nie zastępują więc ofiar codziennych, co daje do zrozumienia że choć szabat jest szczególnym dniem modlitwy, reszta tygodnia nie może przebiegać bez więzi z Bogiem. Ciąg dalszy tekstu będzie doprecyzował również ofiary do złożenia we wszystkich świętach liturgicznych: co miesiąc w święto nowiu księżyca, oraz podczas trzech świąt pielgrzymich: na Paschę, Pięćdziesiątnicę i w październiku na święto namiotów.
Nie będziemy śledzili wszystkich tych przepisów, bo nadmiar szczegółów prowadzi do utraty wizji całości i jej duchowego sensu. Gdybyśmy zsumowali wszystkie ofiary składane z okazji święta namiotów, doszlibyśmy do liczby 70 i moglibyśmy z tego wywnioskować jakąś symbolikę, ale nie będziemy tego tutaj robić.
Zwróćmy uwagę na duchowy sens święta pierwocin, które Septuaginta tłumaczy po grecku jako dzień rzeczy nowych. To kluczowe słowo nawiązuje do spełnienia całej idei wyjścia z Egiptu oraz powrotu z wygnania, idąc za Izajaszem: Oto Ja dokonuję RZECZY NOWEJ: pojawia się właśnie. Czyż jej nie poznajecie? Otworzę też drogę na pustyni, ścieżyny na pustkowiu [jest to nawiązanie do powrotu z wygnania]. Sławić Mnie będą zwierzęta polne, szakale i strusie, gdyż na pustyni dostarczę wody i rzek na pustkowiu, aby napoić mój lud wybrany [jest to nawiązanie do Przymierza na Synaju]. Lud ten, który sobie utworzyłem, opowiadać będzie moją chwałę (Iz 43, 19-21).
Cała historia stworzenia, wyzwolenia i uświęcenia dąży więc do wspólnotowego wychwalania Pana w radości i w uniesieniu. To co zostało zapoczątkowane wraz z Mojżeszem zostanie spełnione przez zmartwychwstałego Chrystusa, jak to możemy przeczytać w przedostatnim rozdziale Księgi Apokalipsy:
I rzekł Zasiadający na tronie: «Oto czynię WSZYSTKO NOWE». I mówi: «Napisz: Słowa te wiarygodne są i prawdziwe». I rzekł mi: «Stało się. Jam Alfa i Omega, Początek i Koniec. Ja pragnącemu dam darmo pić ze źródła wody życia. (Ap 21, 5-6)
Znowu słyszymy o źródle wody życia, które miało wytrysnąć z rąk Mojżesza na pustyni (por. Lb 20), ale które spełni się dopiero w Nowym Jeruzalem niebiańskim. Źródło wody wytryska dla zaspokajania pragnienia ludzi i zwierząt oraz dla użyźnienia gleby owocującej pierwocinami. Wszystko nowe posiada wymiar duchowy, jak to zapowiedział prorok Ezechiel: dam wam serce nowe i ducha nowego tchnę do waszego wnętrza (Ez 36, 26). Właśnie o takie pierwociny przede wszystkim chodzi, o owoce Ducha Świętego, którymi są miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie (Ga 5, 22-23).
Nie pogardzajmy wszystkimi tymi przepisami liturgicznymi, bo one przygotowywały teren dla nadejścia Nowej Jerozolimy. Wszystkie święta liturgiczne wyznaczają upływ czasu jako proces podnoszący całe stworzenie ku Bogu, w wymiarze cielesnym i duchowym, wszystko przesiąknięte radością i pokojem.


Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Liczb Bemidbar Numeri